Voorzitter,
Een mooie en belangrijke avond: de eerste begroting van het nieuwe college. Ten eerste wil ik u feliciteren met deze mijlpaal en de benoemde punten en ambities in de begroting. Een aantal belangrijke punten en ambities die ook Amersfoort2014 erg belangrijk vindt.
Het twee generaties vooruit denken, aandacht voor klimaat en duurzaamheid en het tegen gaan van verschillen tussen verschillende groepen mensen in onze samenleving. Armoede en het toenemende aantal huishoudens wat de eindjes niet meer aan elkaar kan knopen moet een prioriteit zijn voor ons allen in deze zaal.
De energiearmoede grijpt om ons heen. Laten we vooral de duizenden oudere woningen in onze stad planmatig energiezuiniger maken in plaats van onze energie verspillen aan de stroperige Regionale Energiestrategie met gebakkelei over een paar windmolens. De regio blijkt immers niet in staat adequaat te handelen.
Terecht wordt er aandacht gevraagd voor het tekort aan sociale huurwoningen in onze stad. Een tekort wat de afgelopen jaren alleen maar is toegenomen doordat de verkoop van sociale huurwoningen geen halt is toegeroepen. Wij verwachten van dit college een actieve opstelling en dat er weer hardere afspraken worden gemaakt om de wachtlijsten te reduceren. Het college zal dan ook actief de aangenomen motie van Amersfoort2014 (2020-158M) uit moeten voeren om de raad inzicht te geven in de ontwikkeling van de voorraad sociale huurwoningen. De raad moet vinger aan de pols houden in deze belangrijke problematiek.
Ook het sociaal domein en de jeugdzorg worden, samen met hun uitdagingen, genoemd. Wij vinden het goed dat het college extra middelen voor het sociaal domein uittrekt, maar concrete plannen blijven nog uit. Uitspraken als “We kijken het aan” en “We wachten op de hervormingsagenda” lezen we te vaak terug in de begroting en de beantwoording van gestelde vragen. Terwijl concrete plannen wel nodig zijn! Amersfoort2014 zal de komende periode met voorstellen komen op dit gebied. Laten we de handen ineen slaan is onze oproep.
Amersfoort2014 hecht veel waarde aan stevige wijkteams in de volle breedte, met voldoende kennis en expertise om vragen zelf op te kunnen pakken. Zoals het college ook in beantwoording van onze vragen m.b.t. de jeugdbescherming aangaf: Zonder sterke lokale teams met deskundigheid op veiligheid in gezinnen wordt er alsmaar een groter beroep gedaan op de jeugdbescherming. Er wordt aangegeven dat dit gaat gebeuren, maar we zouden hier ook graag meer concreetheid in horen.
De aanbesteding op de 3 percelen binnen het Sociaal domein is ook iets wat raadsbreed aandacht vraagt en waar wij ons als Amersfoort2014 zorgen om maken. Het idee dat taakgerichte bekostiging automatisch gaat leiden tot innovatie en transformatie is niet realistisch. En, wat als het budget te krap is, of inwoners duurdere zorg nodig hebben, dan zullen aanbieders niet langer doen wat nodig is, maar wat financieel haalbaar is. Hoe bewaken we dit? Als Amersfoort2014 zullen we dit scherp in de gaten houden.
Voorzitter,
Het gaat vandaag over de begroting en hoe we er financieel voor staan en waar we ons geld aan uit willen geven. Maar het gaat wat Amersfoort2014 betreft ook over iets fundamenteels, misschien wel de belangrijkste opgave die we als stad en als bestuur hebben. Vertrouwen van de inwoners in een overheid die ten dienste staat van hen. En dan moet ik, bijna een half jaar na installatie van dit nieuwe college toch een aantal bevindingen met u delen, die waarschijnlijk niet overal goed zullen vallen.
Ik weet dat het niet leuk is om te horen, en het is ook helemaal niet persoonlijk bedoeld, maar als collegeleden bent u niet allemaal nodig. Sterker nog, u bent allen slimme, prettige mensen die heel hard nodig zijn op andere posten, in andere functies elders in het land. Maar hier hebben we 8 wethouders niet nodig. We zijn de enige stad met niet meer dan 170.000 inwoners die 8 wethouders nodig denkt te hebben.
U doet mee aan de lucratieve baantjes caroussel met elk jaar een uitdijende impact op de begroting tot gevolg.
U weet ook dat het principe van iedere partij een wethouder, met daarbij een gezamenlijke, partijloze, inhoudelijke wethouder uit de stad, veel beter was geweest. Wat had dat mooi geweest. Maar daar is een omslag in denken voor nodig. Daar is durf voor nodig, durf om je ook open te stellen aan de stad. En die durf lijkt volledig uit de organisatie verdwenen te zijn. Durf om met een open houding de inwoner tegemoet te treden. Durf om verder te kijken dan je eigen postzegelplannetje, durf om inbreng van de stad toe te laten voorbij de façade van pizza-avonden, wijkbijeenkomsten en inspraakavonden.
Want als we de inwoner echt positie willen geven, dan zijn wij als raad aan zet. Dit college gaat dit niet voor elkaar krijgen. Zo blijkt ook uit intern mailverkeer waarin de werkelijke strategie als het gaat om participatie en omgang met inwoners boven komt drijven. Exemplarisch voor de cultuur in het stadhuis van pappen en nathouden. Niet het beleid zoals het in het coalitieakkoord en ook in de begroting verwoord is. Er is nu een wethouder bestuurscultuur. Aan de bak meneer van Koningsveld! Want als we het vertrouwen in het bestuur van de stad willen herstellen is ingrijpen noodzakelijk. Talloze voorbeelden zijn afgelopen jaren mijn mailbox gepasseerd. Van niet oplossingsgericht werken tot het niet beantwoorden van emails bij serieuze zaken die inwoners aan de orde stellen.
Laten we samen aan de slag gaan om dat vertrouwen te herstellen en participatie en inspraak als vanzelfsprekend en gewenst in de organisatie door te laten klinken.
Voorzitter, in deze begroting wordt nog eens 10 miljoen toegevoegd aan de realisatie van een nieuw stadhuis. 118 miljoen inmiddels. Dit project heeft inmiddels het karakter van een bodemloze put. Maar we staan nog op de rand van de put. Nu is het moment om de zaken nog eens op een rijtje te zetten voordat we samen met de stad in deze put springen. Het uitgangspunt sober en doelmatig zou wat Amersfoort2014 nog steeds het uitgangspunt moeten zijn. Om dit te kunnen verantwoorden aan de stad dienen wij een motie in die hiertoe oproept. Ons enige verzoek aan de raadsleden is: laat u informeren, durf ook, net zoals u thuis doet bij grote inversteringen, u af te vragen of dit de weg is die we in moeten slaan.
Graag wil Amersfoort2014 ook dat plannen die, vaak door inspanningen vanuit de inwoners tot stand zijn gekomen, realiseren. De Noordewierweg is hier een mooi voorbeeld van. Wij ondertekenen de motie van de SP die u oproept boter bij de vis te doen en het benodigde budget te reserveren voor de realisatie van de Noordewierweg.
Eerst afmaken waar we aan begonnen zijn. Beloftes aan onze inwoners nakomen en mislukte projecten afhandelen. Er hangen voor de komende jaren nogal wat dossiers in de lucht die de nodige donkere wolken laten zien. Dossiers die een serieuze impact kunnen hebben op de financiële slagkracht van onze stad. Wij roepen dan ook op niet in zeven sloten tegelijk te lopen en de inbreng van inwoners serieus te nemen.
Dank u wel.